પશ્ચિમ બંગાળ અને ન્યૂ જલપાઈગુડીમાં એક મોટો અકસ્માત થયો. જ્યારે એક માલગાડીએ સિયાલદહ જતી કંચનજંગા એક્સપ્રેસને પાછળથી ટક્કર મારી. આ પછી કંચનજંગા એક્સપ્રેસના ઘણા ડબ્બા હવામાં ઉછળીને રેલવે ટ્રેકની નીચે આવી ગયા. આ ઘટનામાં અત્યાર સુધીમાં પંદર લોકોના મોત થયા હોવાના અહેવાલ છે. ગયા વર્ષે પણ ઓરિસ્સામાં રેલવે ટ્રેક પર બે ટ્રેનો વચ્ચેની ટક્કરે ભયાનક અકસ્માતનું રૂપ ધારણ કર્યું હતું.

હવે સવાલો ઉઠી રહ્યા છે કે આ દુર્ઘટનામાં દોષ કોનો છે અથવા જ્યારે પણ બે ટ્રેનો એકબીજા સાથે અથડાય છે ત્યારે કોનો વાંક?

બે ટ્રેન એક જ ટ્રેક પર કેમ આવે છે?

સિગ્નલ ફોલ્ટ અથવા ઈલેક્ટ્રોનિક ઈન્ટરલોકીંગ ચેન્જને કારણે ઘણી વખત આવા અકસ્માતો થાય છે. રેલ્વેમાં દરેક ટ્રેન અને તેના રૂટ પ્રમાણે ઈલેક્ટ્રોનિક ઈન્ટરલોકિંગ સિસ્ટમ સેટ કરવામાં આવે છે. જેના કારણે દરેક ટ્રેન અલગ ટ્રેક પર દોડે છે અને કોઈ દુર્ઘટના થતી નથી પરંતુ જો કંઈક ખોટું થાય તો આવા મોટા અકસ્માતો સર્જાય છે.

આ સિસ્ટમ કેવી રીતે કામ કરે છે?

અહેવાલ મુજબ, રેલવે ટ્રેકમાં ઇલેક્ટ્રિકલ સર્કિટ લગાવવામાં આવે છે અને જેવી ટ્રેન ટ્રેક સેક્શન પર પહોંચે છે કે તરત જ સર્કિટ દ્વારા ટ્રેનના આવવાની માહિતી મળે છે. ટ્રેનના આવવાની માહિતી મળતાની સાથે જ ટ્રેન સર્કિટ તેના આગમનની માહિતી ફોરવર્ડ કરે છે. આ દ્વારા EIC કંટ્રોલ સિગ્નલ જેવી વસ્તુઓને નિયંત્રિત કરે છે.

આ સિવાય તેના આધારે ટ્રેને હવે કઈ દિશામાં જવું છે તેની માહિતી આપવામાં આવે છે. ઘણીવાર જોયું હશે કે ઘણી જગ્યાએ પાટા સીધા હોય છે પરંતુ ઘણી જગ્યાએ પાટાનું નેટવર્ક હોય છે. તેના દ્વારા ટ્રેનનો ટ્રેક બદલીને ટ્રેનને બીજી દિશામાં વાળવામાં આવે છે.

હાલમાં કંટ્રોલરૂમ પોતે જ ટ્રેનોના રૂટ નક્કી કરે છે પરંતુ કેટલીક વખત માનવીય ભૂલ કે ટેકનિકલ કારણોસર ટ્રેક બદલાતો નથી. જેના કારણે ટ્રેન નિયત રૂટને બદલે અન્ય રૂટ પર જાય છે. પછી એ જ રૂટ પર બીજી ટ્રેન આવે ત્યારે બંને ટ્રેનો વચ્ચે ટક્કર થાય છે.