કેનેડામાં ખાલિસ્તાની સમર્થકોની પ્રવૃત્તિઓએ ફરી એકવાર ભારત-કેનેડા સંબંધોમાં તણાવ વધાર્યો છે. તાજેતરમાં, ખાલિસ્તાની ઉગ્રવાદીઓએ ખુલ્લેઆમ ભારતીય વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીને મારી નાખવાની ધમકી આપી છે અને ભારતીય ત્રિરંગોનું અપમાન કર્યું છે. કેનેડાના નવા ચૂંટાયેલા વડા પ્રધાન માર્ક કાર્નીએ પીએમ મોદીને જી7 સમિટમાં આમંત્રણ આપ્યા બાદ આ વિવાદ શરૂ થયો હતો. આ આમંત્રણથી ખાલિસ્તાની જૂથો ગુસ્સે ભરાયા છે અને તેઓ તેને ભારત વિરોધી વિરોધ પ્રદર્શનો માટે એક તક તરીકે જોઈ રહ્યા છે. જી -7 ના વર્તમાન અધ્યક્ષ તરીકે કેનેડા 15 થી 17 જૂન દરમિયાન આલ્બર્ટા પ્રાંતમાં આ જૂથના સંમેલનનું આયોજન કરી રહ્યું છે. શુક્રવારે ફોન પર વાતચીત દરમિયાન વડા પ્રધાન મોદીએ જી -7 સમિટમાં હાજરી આપવા માટે કાર્નીનું આમંત્રણ સ્વીકાર્યું.

ખાલિસ્તાની સમર્થકોએ ત્રિરંગાનું અપમાન કર્યું

ખાલિસ્તાની સમર્થકોએ વાનકુવર અને કેનેડાના અન્ય શહેરોમાં રેલીઓ કાઢી હતી, જેમાં તેઓએ "મોદીને મારી નાખો" ના નારા લગાવ્યા હતા અને પીએમ મોદીની હત્યા કરવાની ધમકી આપી હતી. કેનેડિયન તપાસ પત્રકાર મોચા બેઝિર્ગને ખુલાસો કર્યો હતો કે એક રેલી દરમિયાન, ખાલિસ્તાની સમર્થકોએ તેમને ઘેરી લીધા હતા અને ધમકી આપી હતી જ્યારે તેઓ એક વીડિયો રેકોર્ડ કરી રહ્યા હતા. બેઝિર્ગને જણાવ્યું હતું કે વિરોધીઓએ ઇન્દિરા ગાંધીની હત્યાનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો અને કહ્યું હતું કે તેઓ પીએમ મોદીના "રાજકારણનો પણ એ જ રીતે અંત લાવશે.આ ઉપરાંત, ખાલિસ્તાની સમર્થકોએ ભારતીય ત્રિરંગાને તલવારથી ફાડી નાખવા અને તેને આગમાં બાળી નાખવા જેવા અપમાનજનક કૃત્યો કર્યા. આ ઘટના અગાઉ 19 ઓક્ટોબર, 2024 ના રોજ પણ જોવા મળી હતી, જ્યારે ખાલિસ્તાની સમર્થકોએ પીએમ મોદીના પૂતળા અને ત્રિરંગાનું અપમાન કર્યું હતું. આ ઘટનાઓથી કેનેડામાં ભારતીય સમુદાયમાં રોષ અને અસુરક્ષાની ભાવના વધી છે.​​​​​​​

શીખ ફોર જસ્ટિસ અને ગુરપતવંત સિંહ પન્નુની ભૂમિકા

પ્રતિબંધિત ખાલિસ્તાની સંગઠન શીખ ફોર જસ્ટિસના વડા ગુરપતવંત સિંહ પન્નુએ આ મામલાને વધુ ગરમાવો આપ્યો. પન્નુએ કેનેડિયન પીએમનો "આભાર" વ્યક્ત કરતો એક વીડિયો બહાર પાડ્યો, જેમાં કહ્યું કે તેમણે જી 7 સમિટમાં ખાલિસ્તાનીઓને પીએમ મોદીને નિશાન બનાવવાની "ઐતિહાસિક તક" આપી. પન્નુએ પીએમ મોદીની કેનેડા મુલાકાત દરમિયાન "લેન્ડિંગથી ટેકઓફ સુધી" 48 કલાકના વિરોધ પ્રદર્શનની જાહેરાત કરી.ભારતે પન્નુની આ ધમકીઓને ગંભીરતાથી લીધી છે. ભારત સરકારે અગાઉ કેનેડામાં ખાલિસ્તાની પ્રવૃત્તિઓ અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી, ખાસ કરીને 2023 માં, જ્યારે તત્કાલીન કેનેડાના પીએમ જસ્ટિન ટ્રુડોએ ખાલિસ્તાની આતંકવાદી હરદીપ સિંહ નિજ્જરની હત્યામાં ભારતીય એજન્ટોની સંડોવણીનો આરોપ લગાવ્યો હતો. ભારતે આ આરોપોને "પાયાવિહોણા" અને "રાજકીય રીતે પ્રેરિત" ગણાવીને ફગાવી દીધા હતા.

કેનેડાનો પ્રતિભાવ અને ભારતનું વલણ

કેનેડા સરકાર તરફથી આ ધમકીઓ પર કોઈ નક્કર કાર્યવાહી કરવામાં આવી નથી, જેને ભારતે ગંભીરતાથી લીધી છે. ભારતીય વિદેશ મંત્રાલયે કેનેડામાં ભારતીય રાજદ્વારીઓની હેરાનગતિ અને અસુરક્ષિત વાતાવરણની નિંદા કરી છે. પીએમ મોદીએ કેનેડામાં ભારતીય સમુદાય અને તેમના પૂજા સ્થાનો, ખાસ કરીને હિન્દુ મંદિરો પર થયેલા હુમલાઓની પણ સખત નિંદા કરી છે.ભારતે વારંવાર કેનેડાને ખાલિસ્તાની ઉગ્રવાદીઓ સામે કાર્યવાહી કરવા અને ભારતીય સમુદાયની સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવા વિનંતી કરી છે. વિદેશ મંત્રાલયે કહ્યું, "અમે કેનેડામાં ભારતીય નાગરિકોની સલામતી અંગે ખૂબ ચિંતિત છીએ. અમારા કોન્સ્યુલેટ અધિકારીઓ ધમકીઓ, હેરાનગતિ અને હિંસાથી નિરાશ નહીં થાય.

ખાલિસ્તાની પ્રવૃત્તિઓનો ઇતિહાસ

કેનેડામાં ખાલિસ્તાની પ્રવૃત્તિઓ લાંબા સમયથી ભારત માટે ચિંતાનો વિષય રહી છે. 2023માં, પીએમ મોદીએ તત્કાલીન કેનેડાના પીએમ જસ્ટિન ટ્રુડો સાથેની મુલાકાતમાં કેનેડામાં ઉગ્રવાદી તત્વોની ભારત વિરોધી પ્રવૃત્તિઓ પર ગંભીર ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી. આ ઉપરાંત, ખાલિસ્તાની સમર્થકોએ કેનેડામાં ભારતીય રાજદ્વારીઓને ધમકી આપવાની, રાજદ્વારી પરિસરને નુકસાન પહોંચાડવાની અને ભારતીય સમુદાયના પૂજા સ્થાનોને નિશાન બનાવવાની ઘટનાઓને અંજામ આપ્યો છે. 2023માં,ગુરપતવંત સિંહ પન્નુએ કેનેડામાં રહેતા હિન્દુઓને દેશ છોડી દેવાની ધમકી આપી હતી, ત્યારબાદ કેનેડિયન હિન્દુ સમુદાયે ટ્રુડો સરકાર પાસે પન્નુના નિવેદનોને "ધિક્કારપાત્ર ગુનાઓ" જાહેર કરવાની માંગ કરી હતી. તાજેતરની ઘટનાઓમાં, કેનેડાની ન્યૂ ડેમોક્રેટિક પાર્ટીએ પણ ખાલિસ્તાની સમર્થકોને ટેકો આપ્યો છે, જેને ભારતે ચિંતાજનક ગણાવ્યું છે.

ભારત-કેનેડા સંબંધો પર અસર

જી 7 સમિટમાં પીએમ મોદીને આમંત્રણ આપવાને કેનેડાના નવા પીએમ માર્ક કાર્ની દ્વારા બંને દેશો વચ્ચેના તણાવ ઘટાડવાનો પ્રયાસ માનવામાં આવ્યો હતો. જો કે, ખાલિસ્તાની સમર્થકો દ્વારા ધમકીઓ અને ત્રિરંગાના અપમાનથી આ પ્રયાસને ફટકો પડ્યો છે. ભારતે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે કેનેડામાં ખાલિસ્તાની તત્વોને આપવામાં આવતી "અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતા" ના બહાને આંતરરાષ્ટ્રીય ચિંતાનો વિષય બની રહ્યો છે.