જેની આખા વિશ્વએ નોંધ લેવી પડી તે ઓપરેશન સિંદુરને પાર પાડવા ભારતે પાકની ડિફેન્સ સિસ્ટમને 23 મિનીટ સુધી બ્લોક રાખી હતી અને તે રીતે ચીની ટેકનોલોજી કેટલી વિશ્વસનીય છે તેનો પરચો આપી દીધો હતો.આ ઓપરેશનની સૌથી મોટી ખાસિયત એ હતી કે ભારતીય વાયુસેનાએ માત્ર 23 મિનિટમાં પાકિસ્તાનની ચીની બનાવટની હવાઈ સંરક્ષણ પ્રણાલીને જામ કરી દીધી અને સચોટ નિશાનાબાજી સાથે ઓપરેશન સફળતાપૂર્વક પૂર્ણ કર્યું.

૨૨ એપ્રિલના રોજ પહેલગામમાં થયેલા આતંકવાદી હુમલામાં ૨૬ લોકોના મોત થયા બાદ, ભારતે ૭ મેના રોજ સવારે "ઓપરેશન સિંદૂર" શરૂ કરીને બદલો લીધો. આ અંતર્ગત, પાકિસ્તાન અને પાકિસ્તાન અધિકૃત કાશ્મીર સ્થિત 9 આતંકવાદી ઠેકાણાઓ પર હવાઈ હુમલા કરવામાં આવ્યા હતા.

ભારતીય વાયુસેનાએ નૂર ખાન અને રહીમ યાર ખાન જેવા મુખ્ય પાકિસ્તાની એરબેઝને નિશાન બનાવ્યા અને "લોઇટરિંગ મ્યુનિશન" એટલે કે આત્મઘાતી ડ્રોનનો અસરકારક રીતે ઉપયોગ કરીને દુશ્મનના રડાર, મિસાઇલ સિસ્ટમ અને ઉચ્ચ-મૂલ્યના લક્ષ્યોને નષ્ટ કર્યા. લોઇટરિંગ દારૂગોળો એ શસ્ત્ર પ્રણાલીઓ છે જે લક્ષ્ય વિસ્તાર પર ફરે છે, યોગ્ય લક્ષ્ય શોધે છે અને પછી હુમલો કરે છે.

સરકારે કહ્યું કે ઓપરેશન સિંદૂર દુશ્મનની અદ્યતન ટેકનોલોજીના નિષ્ક્રિયકરણના નક્કર પુરાવા પૂરા પાડે છે. આમાં ચીની મૂળના પીએલ-15 મિસાઇલો, તુર્કી મૂળના યુએવી 'યીહા' અથવા 'યીહાઉ', લાંબા અંતરના રોકેટ, ક્વાડકોપ્ટર અને કોમર્શિયલ ડ્રોનનો સમાવેશ થાય છે. પાકિસ્તાન દ્વારા અત્યાધુનિક શસ્ત્રોનો ઉપયોગ કરવા છતાં, ભારતની સ્વદેશી હવાઈ સંરક્ષણ અને ઇલેક્ટ્રોનિક યુદ્ધ પ્રણાલીઓએ તેમને નિષ્ક્રિય કર્યા તે ભારતની તકનીકી શ્રેષ્ઠતાનો પુરાવો છે.

સ્વદેશી ટેકનોલોજી મોખરે

સરકારના મતે, કોઈપણ ભારતીય જાનહાનિ વિના તમામ હુમલા સફળતાપૂર્વક પૂર્ણ થયા હતા, જે આપણી લશ્કરી વ્યૂહરચના, દેખરેખ અને શસ્ત્ર પ્રણાલીઓની કાર્યક્ષમતા દર્શાવે છે. લાંબા અંતરના ડ્રોનથી લઈને માર્ગદર્શિત દારૂગોળા સુધી, ભારતે સ્વદેશી ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને લશ્કરી આત્મનિર્ભરતાનું નવું ઉદાહરણ સ્થાપિત કર્યું છે.

આતંકવાદીઓ પર સચોટ હુમલાઓ નિયંત્રણ રેખા કે આંતરરાષ્ટ્રીય સરહદ પાર કર્યા વિના કરવામાં આવ્યા હોવાથી, પાકિસ્તાન સરહદ પારથી જવાબી કાર્યવાહી કરે તેવી શક્યતા હતી. ભારતીય સેના અને વાયુસેનાએ કાઉન્ટર-યુએએસ (ડ્રોન વિરોધી), ઇલેક્ટ્રોનિક યુદ્ધ સાધનો અને હવાઈ સંરક્ષણ શસ્ત્રોનું એક અનોખું મિશ્રણ અપનાવ્યું.​​​​​​​

વાયુ સંરક્ષણ પ્રણાલી નિષ્ક્રિય કરાઈ

7-8 મેની રાત્રે, પાકિસ્તાને ડ્રોન અને મિસાઇલો દ્વારા ભારતના ઉત્તર અને પશ્ચિમ ક્ષેત્રમાં અનેક લશ્કરી થાણાઓને નિશાન બનાવવાનો પ્રયાસ કર્યો. પાકિસ્તાને શ્રીનગર, જમ્મુ, પઠાણકોટ, અમૃતસર, લુધિયાણા, ભૂજ, આદમપુર સહિત અનેક ભારતીય લશ્કરી સ્થાપનો પર ડ્રોન અને મિસાઇલો છોડીને બદલો લીધો - પરંતુ ભારતીય હવાઈ સંરક્ષણ પ્રણાલીઓ અને ઇન્ટિગ્રેટેડ કાઉન્ટર યુએએસ ગ્રીડ દ્વારા તે બધાને સફળતાપૂર્વક બ્લોક કરવામાં આવ્યા.૮ મેની સવારે, ભારતીય સશસ્ત્ર દળોએ પાકિસ્તાનના અનેક વિસ્તારોમાં હવાઈ સંરક્ષણ રડાર અને સિસ્ટમોને નિશાન બનાવી, જેમાં લાહોરમાં એક રડારનો પણ સમાવેશ થાય છે, જે સંપૂર્ણપણે નિષ્ક્રિય થઈ ગયો હતો.

બહુસ્તરીય સુરક્ષા સિસ્ટમ

સરકારે કહ્યું, "ભારતીય વાયુસેનાએ પાકિસ્તાનની ચીની હવાઈ સંરક્ષણ પ્રણાલીઓને બેઅસર કરીને 23 મિનિટમાં મિશન પૂર્ણ કર્યું, જે ભારતની તકનીકી શ્રેષ્ઠતા દર્શાવે છે." ભારત-પાકિસ્તાન આંતરરાષ્ટ્રીય સરહદથી લઈને દેશના અંતરિયાળ વિસ્તારો સુધી, વિવિધ સંરક્ષણ સ્તરો બનાવવામાં આવ્યા હતા, જેમાં આ સાધનો સામેલ છે

૧- કાઉન્ટર-અનમેનન્ડ એરિયલ સિસ્ટમ્સ

2- ખભા પર ચલાવવામાં આવતા શસ્ત્રો

૩- જૂની પણ અસરકારક હવાઈ સંરક્ષણ પ્રણાલીઓ

૪- આધુનિક હવાઈ સંરક્ષણ શસ્ત્ર પ્રણાલીઓ

સરકારના જણાવ્યા અનુસાર, જ્યારે પાકિસ્તાન વાયુસેનાએ 9-10 મેની રાત્રે ભારતીય એરફિલ્ડ્સ અને લોજિસ્ટિક્સ બેઝ પર હુમલો કરવાનો પ્રયાસ કર્યો, ત્યારે આ બહુ-સ્તરીય સંરક્ષણ પ્રણાલીએ તેમના પ્રયાસને સંપૂર્ણપણે નિષ્ફળ બનાવ્યો. આ સિસ્ટમો છેલ્લા દાયકામાં સતત સરકારી રોકાણ દ્વારા વિકસાવવામાં આવી છે અને ઓપરેશન સિંદૂર દરમિયાન તે બળ ગુણક સાબિત થઈ છે.

તકનીકોનું મિશ્રણ

સરકારના મતે, આ સિસ્ટમોએ ભારતના નાગરિક અને લશ્કરી માળખાને દુશ્મનના વળતા પગલાંથી લગભગ સંપૂર્ણપણે સુરક્ષિત રાખવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી હતી. ઓપરેશન સિંદૂર હેઠળ, ભારતે યુદ્ધ-પ્રમાણિત હવાઈ સંરક્ષણ પ્રણાલીઓનો ઉપયોગ કર્યો, જૂની અને નવી બંને, જેમાં શામેલ છે:

૧- પેચોરા સિસ્ટમ

2- ઓએસએ-એકે સિસ્ટમ

૩- એલએલએડી ગન (લો-લેવલ એર ડિફેન્સ ગન)

આ સાથે, ભારતે 'આકાશ' મિસાઇલ સિસ્ટમ જેવી સ્વદેશી ટેકનોલોજીનું અદ્ભુત પ્રદર્શન આપ્યું. આ સિસ્ટમ ગ્રુપ મોડ અને ઓટોનોમસ મોડ બંનેમાં એકસાથે અનેક લક્ષ્યોને સફળતાપૂર્વક સંડોવવામાં સક્ષમ હતી. આકાશ એ ટૂંકા અંતરની સપાટીથી હવામાં પ્રહાર કરતી મિસાઇલ સિસ્ટમ છે, જે સંવેદનશીલ વિસ્તારો અને સ્થળોને હવાઈ હુમલાઓથી બચાવવા માટે રચાયેલ છે. તે ઇલેક્ટ્રોનિક કાઉન્ટર-કાઉન્ટર મેઝર્સ (ECCM) થી સજ્જ છે. સમગ્ર શસ્ત્ર પ્રણાલી મોબાઇલ પ્લેટફોર્મ પર ગોઠવેલ છે.​​​​​​​

સ્વદેશી ટેકનોલોજીનો સીમાચિહ્નરૂપ

ઓપરેશન સિંદૂર માત્ર એક વ્યૂહાત્મક સફળતા નહોતી, તે ડ્રોન યુદ્ધથી લઈને ઇલેક્ટ્રોનિક યુદ્ધ સુધી - સ્વદેશી ટેકનોલોજીના સીમલેસ એકીકરણનું ઉદાહરણ હતું. આ ભારતની લશ્કરી આત્મનિર્ભરતા તરફ એક નિર્ણાયક પગલું સાબિત થયું.