અમેરિકાની સુપ્રીમ કોર્ટે મુંબઈ હુમલાના દોષી તહવ્વુર રાણાના ભારત પ્રત્યાર્પણને મંજૂરી આપી દીધી છે. કોર્ટે આ કેસમાં તેમની સજા સામેની સમીક્ષા અરજી ફગાવી દીધી છે. પાકિસ્તાની મૂળના કેનેડિયન ઉદ્યોગપતિ તહવ્વુર રાણા પર ભારતમાં 2008ના મુંબઈ આતંકવાદી હુમલામાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવવાનો આરોપ છે. ભારત રાણાના પ્રત્યાર્પણની માંગ કરી રહ્યું હતું. કારણ કે તે 2008ના મુંબઈ આતંકવાદી હુમલા કેસમાં વોન્ટેડ હતો. અગાઉ, તે સાન ફ્રાન્સિસ્કોમાં યુએસ કોર્ટ ઓફ અપીલ્સ ફોર ધ નોર્ધન સર્કિટ સહિત અનેક ફેડરલ કોર્ટમાં કાનૂની લડાઈ હારી ચૂક્યો છે.

૧૩ નવેમ્બરના રોજ તહવ્વુર રાણાએ કેસની સમીક્ષા માટે યુએસ સુપ્રીમ કોર્ટમાં અરજી દાખલ કરી હતી. સુપ્રીમ કોર્ટે અરજી પર સુનાવણી કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. તહવ્વુર રાણા હાલમાં લોસ એન્જલસના મેટ્રોપોલિટન ડિટેન્શન સેન્ટરમાં કસ્ટડીમાં છે.

મુંબઈ પોલીસે 26/11ના આતંકવાદી હુમલાના સંદર્ભમાં તહવ્વુર રાણાનું નામ તેની ચાર્જશીટમાં સામેલ કર્યું હતું. તેના પર પાકિસ્તાનની ગુપ્તચર એજન્સી ઇન્ટર સર્વિસિસ ઇન્ટેલિજન્સ (આઇએસઆઇ) અને આતંકવાદી સંગઠન લશ્કર-એ-તૈયબાના સક્રિય સભ્ય તરીકે કામ કરવાનો આરોપ છે. ચાર્જશીટમાં રાણા પર 26/11 આતંકવાદી હુમલાના માસ્ટરમાઇન્ડ ડેવિડ કોલમેન હેડલીને મદદ કરવાનો આરોપ મૂકવામાં આવ્યો હતો. મુંબઈમાં જ્યાં હુમલા થવાના હતા તે સ્થળોની રેકી તહવ્વુર રાણાએ કરી હતી અને એક બ્લુપ્રિન્ટ તૈયાર કરીને તેને પાકિસ્તાની આતંકવાદીઓને સોંપી દીધી હતી.

તહવ્વુર રાણા ડેવિડ કોલમેન હેડલી ઉર્ફે દાઉદ સઈદ ગિલાનીનો બાળપણનો મિત્ર છે. હેડલી અમેરિકન નાગરિક છે. તેની માતા અમેરિકન હતી અને પિતા પાકિસ્તાની હતા. ઓક્ટોબર 2009માં અમેરિકન અધિકારીઓએ તેમને શિકાગોથી ધરપકડ કરી હતી. 24 જાન્યુઆરી, 2013ના રોજ, હેડલીને મુંબઈ હુમલામાં સંડોવણી બદલ દોષિત ઠેરવવામાં આવ્યો અને યુએસ કોર્ટે તેને 35 વર્ષની જેલની સજા ફટકારી હતી. તહવ્વુર રાણાએ પાકિસ્તાનની હસન અબ્દાલ કેડેટ સ્કૂલમાં અભ્યાસ કર્યો હતો, જ્યાં હેડલીએ પણ અમેરિકા જતા પહેલા પાંચ વર્ષ અભ્યાસ કર્યો હતો.

પાકિસ્તાની સેનામાં ડોક્ટર તરીકે કામ કર્યા પછી તહવ્વુર રાણા કેનેડા શિફ્ટ થયો અને થોડા વર્ષો પછી તેમને કેનેડિયન નાગરિકતા પણ મળી હતી. તેમણે શિકાગોમાં 'ફર્સ્ટ વર્લ્ડ ઇમિગ્રેશન સર્વિસીસ' નામની કન્સલ્ટન્સી ફર્મ શરૂ કરી. રાણાની કંપનીની મુંબઈમાં પણ એક શાખા હતી, જેણે હેડલી કોલમેન હેડલીને મુંબઈમાં એવા સ્થળોની રેકી કરવામાં મદદ કરી હતી. જ્યાં 26 નવેમ્બર, 2008ના રોજ પાકિસ્તાની આતંકવાદી સંગઠન લશ્કર-એ-તૈયબાના આતંકવાદીઓ દ્વારા નિશાન બનાવવામાં આવ્યું હતું.

૨૬ નવેમ્બર, ૨૦૦૮ના રોજ લશ્કરના ૧૦ આતંકવાદીઓ મોટી માત્રામાં દારૂગોળો અને શસ્ત્રો લઈને સમુદ્ર માર્ગે મુંબઈમાં પ્રવેશ્યા હતા. તેણે મુંબઈમાં 9 સ્થળોએ હત્યાકાંડ કર્યા. આતંકવાદીઓ દ્વારા નિશાન બનાવવામાં આવેલા આઠ સ્થળો દક્ષિણ મુંબઈમાં હતા. છત્રપતિ શિવાજી મહારાજ ટર્મિનસ, ઓબેરોય ટ્રાઇડેન્ટ હોટેલ, તાજ હોટેલ, લિયોપોલ્ડ કાફે, કામા હોસ્પિટલ, નરીમાન હાઉસ, મેટ્રો સિનેમા અને ટાઇમ્સ ઓફ ઇન્ડિયા બિલ્ડિંગ અને સેન્ટ ઝેવિયર્સ કોલેજ પાછળની ગલી. મુંબઈના બંદર વિસ્તાર માઝગાંવ અને વિલે પાર્લેમાં પણ એક ટેક્સીમાં વિસ્ફોટ થયો હતો.

૨૮ નવેમ્બરની સવાર સુધીમાં, મુંબઈ પોલીસ અને સુરક્ષા દળોએ તાજ હોટેલ સિવાય તમામ સ્થળોને સુરક્ષિત કરી લીધા હતા. તાજ હોટેલમાં છૂપાયેલા આતંકવાદીઓને ખતમ કરવા માટે રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા ગાર્ડ્સ (NSG)ની મદદ લેવી પડી. NSG એ 29 નવેમ્બરના રોજ 'ઓપરેશન બ્લેક ટોર્નાડો' શરૂ કર્યું, જે તાજ હોટેલમાં બાકીના છેલ્લા હુમલાખોરોને મારી નાખવામાં પરિણમ્યું, જેનાથી મુંબઈમાં 72 કલાકના આતંકનો અંત આવ્યો. આ આતંકવાદી હુમલાઓમાં 6 અમેરિકન નાગરિકો સહિત કુલ 166 લોકો માર્યા ગયા હતા અને 300 થી વધુ ઘાયલ થયા હતા.