ટેક્સ અને ઇમિગ્રેશન કન્સલ્ટન્સી નોમાડ કેપિટલિસ્ટે વિશ્વના સૌથી શક્તિશાળી પાસપોર્ટનું રેન્કિંગ જાહેર કર્યું છે. આ વખતે આયર્લેન્ડનો પાસપોર્ટ પહેલા ક્રમે આવ્યો છે. આયર્લેન્ડ આ રેન્કિંગમાં પ્રથમ વખત ટોચ પર પહોંચ્યું છે.આ યાદીમાં, ૧૯૯ દેશોના પાસપોર્ટનું વિશ્લેષણ કરવામાં આવ્યું છે, જેમાં ભારતનો પાસપોર્ટ પણ સામેલ છે. જોકે, ભારતનો ક્રમ પહેલા કરતા વધુ નીચે ગયો છે. બીજી તરફ, પાકિસ્તાનના પાસપોર્ટની ગણતરી હંમેશાની જેમ વિશ્વના સૌથી નબળા પાસપોર્ટમાં થાય છે.

પાસપોર્ટનું રેન્કિંગ આ રીતે નક્કી થાય

સુત્રો અનુસાર, નોમાડ કેપિટલિસ્ટનો અભિગમ અન્ય રેન્કિંગ કરતા અલગ છે. સામાન્ય રીતે, પાસપોર્ટની મજબૂતાઈ ફક્ત તે કેટલા દેશોમાં વિઝા-મુક્ત મુસાફરીની મંજૂરી આપે છે તેના આધારે માપવામાં આવે છે, પરંતુ દર વર્ષે નોમાડ પાસપોર્ટ ઇન્ડેક્સ એ પણ જુએ છે કે વિશ્વના દેશોનો પ્રભાવ કેવી રીતે બદલાઈ રહ્યો છે.

આ પાંચ વ્યાપક પરિબળોના આધારે પાસપોર્ટનું રેન્કિંગ :

વિઝા મુક્ત મુસાફરી - ૫૦%

કરવેરા પ્રણાલી – ૨૦%

વિશ્વમાં દેશની છબી - ૧૦%

બેવડી નાગરિકતા સુવિધા - ૧૦%

વ્યક્તિગત સ્વતંત્રતા - ૧૦%

પાસપોર્ટનું રેન્કિંગ મોબિલિટી સ્કોર પર આધારિત

નોમાડ કેપિટાલિસ્ટ પાસપોર્ટની મજબૂતાઈનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે 199 દેશો અને પ્રદેશોના સરકારી ડેટા, રીઅલ-ટાઇમ ઇન્ટેલિજન્સ અને સંશોધન પર આધાર રાખે છે. પાસપોર્ટનું રેન્કિંગ મોબિલિટી સ્કોર પર આધારિત છે, જે દર્શાવે છે કે પાસપોર્ટ સાથે મુસાફરી કરવી કેટલી સરળ છે. આમાં ઘણી બાબતોનો સમાવેશ થાય છે, જેમ કે:

વિઝા-મુક્ત મુસાફરી આગમન પર વિઝા

ઈટીએ (ઇલેક્ટ્રોનિક ટ્રાવેલ ઓથોરાઇઝેશન)

ઈ-વિઝાની સુવિધા ઉપરાંત, દરેક દેશની કર પ્રણાલીની પણ તપાસ કરવામાં આવે છે અને 10 થી 50 પોઈન્ટ વચ્ચેનો સ્કોર આપવામાં આવે છે. આ રીતે નક્કી થાય છે કે કયો પાસપોર્ટ સૌથી શક્તિશાળી છે.

આયર્લેન્ડનો પાસપોર્ટ નંબર 1 કેવી રીતે બન્યો

૧૯૯ દેશોનું વિશ્લેષણ કર્યા પછી, નોમેડ કેપિટાલિસ્ટ પાસપોર્ટ ઇન્ડેક્સ ૨૦૨૫ એ ૧૦૯ ના નોમેડ પાસપોર્ટ સ્કોર સાથે આયર્લેન્ડને પ્રથમ ક્રમ આપ્યો. ગયા વર્ષે, આયર્લેન્ડ સ્વિટ્ઝર્લેન્ડથી પાછળ રહી ગયું હતું પરંતુ આ વર્ષે તે ફરી નંબર 1 પર આવી ગયું છે. 2020 ની શરૂઆતમાં, આયર્લેન્ડ લક્ઝમબર્ગ અને સ્વીડન સાથે પ્રથમ સ્થાને હતું. નોમાડ કેપિટાલિસ્ટના રિસર્ચ એસોસિયેટ જાવિઅર કોરિયાએ સીએનબીસી ટ્રાવેલને જણાવ્યું હતું કે આયર્લેન્ડ ત્રણ કારણોસર આ ધાર ધરાવે છે:મજબૂત આંતરરાષ્ટ્રીય છબી (વૈશ્વિક પ્રતિષ્ઠા),વ્યવસાય માટે અનુકૂળ કર નીતિ,લવચીક નાગરિકતા નીતિ.આ કારણોસર, આયર્લેન્ડનો પાસપોર્ટ આ વર્ષે ફરીથી વિશ્વનો સૌથી શક્તિશાળી પાસપોર્ટ બન્યો.

2025 માં વિશ્વના સૌથી મજબૂત અને સૌથી નબળા પાસપોર્ટ

નોમાડ કેપિટાલિસ્ટ ઇન્ડેક્સ 2025 અનુસાર, આયર્લેન્ડનો પાસપોર્ટ વિશ્વમાં સૌથી મજબૂત માનવામાં આવે છે. આઇરિશ નાગરિકો સમગ્ર ઈયુમાં અને ખાસ કરીને યુકેમાં મુક્તપણે રહેવા અને કામ કરવાની સ્વતંત્રતાનો આનંદ માણે છે, જે તેની સૌથી મોટી શક્તિઓમાંની એક છે. સૌથી મજબૂત પાસપોર્ટ ધરાવતા ટોચના 10 દેશો છે: આયર્લેન્ડ (પ્રથમ), સ્વિટ્ઝર્લૅન્ડ (બીજો), ગ્રીસ (બીજો), પોર્ટુગલ (ચોથો), માલ્ટા (પાંચમો), ઇટાલી (પાંચમો), લક્ઝમબર્ગ (સાતમો), ફિનલેન્ડ (સાતમો), નોર્વે (સાતમો), સંયુક્ત આરબ અમીરાત, ન્યુઝીલેન્ડ અને આઇસલેન્ડ (ત્રણેય 10મો ક્રમ). આ દેશો પાસપોર્ટ પાવરની દ્રષ્ટિએ ઉચ્ચ ક્રમે છે કારણ કે તેમના નાગરિકો વધુ સ્વતંત્રતા, વિઝા-મુક્ત મુસાફરી અને સારી કર નીતિઓનો આનંદ માણે છે.

પાકિસ્તાનનો પાસપોર્ટ ફરી સૌથી નબળો

નોમાડ કેપિટાલિસ્ટ પાસપોર્ટ ઇન્ડેક્સ 2025 માં યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ સાન મેરિનો સાથે 45મા ક્રમે છે. તે જ સમયે, પાકિસ્તાન, ઇરાક, એરિટ્રિયા, યમન અને અફઘાનિસ્તાન સૌથી નબળા પાસપોર્ટની યાદીમાં સૌથી નીચે છે. તેમનો રેન્કિંગ ૧૯૫ થી ૧૯૯ ની વચ્ચે છે, જેનો અર્થ એ છે કે તેમને વિશ્વના સૌથી નબળા પાસપોર્ટ ગણવામાં આવે છે.

ભારતીય પાસપોર્ટનું રેન્કિંગ

ભારત નોમાડ કેપિટાલિસ્ટ પાસપોર્ટ ઇન્ડેક્સ 2025 માં 148મા ક્રમે છે, જે તેણે કોમોરોસ સાથે શેર કર્યો છે. ભારતને કુલ ૪૭.૫ પોઈન્ટ મળ્યા, જે નીચે મુજબ છે:

કરવેરા – 20 ગુણ

ગ્લોબલ પર્સેપ્શન – ૨૦ ગુણ

બેવડી નાગરિકતા સુવિધા - 20 ગુણ

વ્યક્તિગત સ્વતંત્રતા - 20 ગુણ

ગયા વર્ષે, ભારત મોઝામ્બિક સાથે ૧૪૭મા સ્થાને હતું, જેનો અર્થ એ થયો કે આ વર્ષે તેનું રેન્કિંગ થોડું નીચે ગયું છે. આ ઉપરાંત, હેનલી પાસપોર્ટ ઇન્ડેક્સમાં ભારતનો ક્રમ પણ 80મા ક્રમેથી ઘટીને 85મા ક્રમે આવી ગયો છે. આ સૂચકાંક ઇન્ટરનેશનલ એર ટ્રાન્સપોર્ટ એસોસિએશનના ડેટા પર આધારિત છે.