દેશમાં રોજગારની તકો સતત ઘટી રહી છે. ઉપરાંત, જેમની પાસે નોકરી નથી તેમણે નોકરી શોધવાનું બંધ કરી દીધું છે. લગભગ 42 લાખ ભારતીયોની નોકરીઓ પણ જોખમમાં છે. આ બધા દાવા એક રિપોર્ટમાં કરવામાં આવ્યા છે. તેનું નામ સેન્ટર ફોર મોનિટરિંગ ઇન્ડિયન ઇકોનોમી રિપોર્ટ (સીએમઆઈઈ) છે. સીએમઆઈઈ રિપોર્ટમાં ઘણા ચોંકાવનારા ખુલાસા થયા છે. આ અહેવાલ મુજબ, દેશના શ્રમબળમાં પણ ઘટાડો થયો છે.

રિપોર્ટ અનુસાર, ફેબ્રુઆરીમાં દેશની શ્રમ શક્તિ 45.77 કરોડ હતી પરંતુ માર્ચ સુધીમાં તેમાં 42 લાખનો ઘટાડો જોવા મળ્યો. માર્ચ 2025માં 45.35 કરોડ શ્રમબળ નોંધાયું હતું. રિપોર્ટમાં શ્રમબળ ઉપરાંત, બેરોજગારી અને સંબંધિત આંકડા પણ પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યા છે. આ મુજબ, દેશમાં બેરોજગાર લોકોની સંખ્યામાં ઘટાડો થયો છે. ફેબ્રુઆરીમાં બેરોજગારોની સંખ્યા 3.86 કરોડ હતી, જે માર્ચમાં ઘટીને 3.5 કરોડ થઈ ગઈ એટલે કે લગભગ 36 લાખનો ઘટાડો થયો. રિપોર્ટ જોતા એવું લાગે કે દેશમાં બેરોજગારી ઘટી ગઈ છે પરંતુ આ પાછળનું કારણ એ નથી કે લોકોને રોજગાર મળી રહ્યો છે.

રિપોર્ટ મુજબ, બજારોમાં રોજગારની તકો પણ ઘટી રહી છે તેથી લોકોએ સક્રિયપણે રોજગાર શોધવાનું બંધ કરી દીધું છે. એનો અર્થ એ થયો કે હવે તેઓ બેરોજગારોમાં ગણાતા નથી. જો કોઈ દેશમાં બેરોજગારીનો દર ઘટે છે, તો એવું માનવામાં આવે છે કે અર્થતંત્રમાં સુધારો થઈ રહ્યો છે પરંતુ સીએમઆઈઈ રિપોર્ટમાં, ભારતમાં બેરોજગારી દરમાં ઘટાડો થવાનું કારણ લોકોને નોકરી મળવી નથી પરંતુ લોકો દ્વારા નોકરી શોધવાનું બંધ કરવું છે. કારણ ભરતીનો અભાવ છે. જો આપણે કેટલાક આંકડા જોઈએ તો 2024 ની સરખામણીમાં ઓફિસ કર્મચારીઓની ભરતીમાં 1.4 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. તેની પાછળનું કારણ રિટેલ ક્ષેત્ર, તેલ-ગેસ અને શિક્ષણ જેવા ક્ષેત્રોમાં ભરતીનો અભાવ છે. વર્ષ 2024 ની સરખામણીમાં, રિટેલ ક્ષેત્રમાં ભરતીમાં 13 ટકા, તેલ અને ગેસમાં 10 ટકા, શિક્ષણ ક્ષેત્રમાં 14 ટકા અને આઈટી ક્ષેત્રમાં ભરતીમાં 3 ટકાનો ઘટાડો થયો છે.

સરકારે તેના ઈ-માર્કેટપ્લેસ જેમ દ્વારા વર્ષ 2024-25માં 10 લાખથી વધુ ભરતીઓને સરળ બનાવી. આ પ્લેટફોર્મ પર, 33 હજારથી વધુ સેવા પ્રદાતાઓએ લઘુત્તમ વેતન અને નિશ્ચિત ચુકવણી જેવા વિવિધ પરિમાણોના આધારે લોકોને રોજગાર આપ્યો છે. આ નિમણૂકો વિવિધ સેવા પ્રદાતાઓ પર કરવામાં આવી હતી. આમ છતાં બેરોજગારી સામે લડવા માટે સરકારના પ્રયાસો અપૂરતા લાગે છે